جوز هندی (جوز بویا)

جوز هندی چیست؟

خواص، مضرات، طریقه مصرف، طبع و موارد استفاده

جوز هندی ادویه ای محبوب و خوش عطر است که از درخت همیشه سبز جوز بویا به دست می آید. این ادویه در واقع از دانه سخت و عطرآگین این درخت گلدار تهیه می شود و به صورت آسیاب شده مورد استفاده قرار می گیرد. درخت جوز هندی، بومی آسیا، آفریقا و جزایر اقیانوس آرام است و اغلب در مناطق گرمسیری رشد می کند. این ادویه دارای طعمی مطبوع بوده و معمولا همراه با میخک، دارچین و فلفل برای عطر و طعم بخشیدن به غذاها به کار می رود.

اغلب افراد از جوز هندی برای طعم دار کردن غذاها، دسرها و نوشیدنی ها استفاده می کنند؛ اما از آنجایی که این ادویه دارای خواص فوق العاده و مواد مغذی است، از دوران باستان تا کنون در طب سنتی نیز جایگاه ویژه ای داشته و آن را برای درمان سوء هاضمه، مشکلات روده و کاهش درد دندان مورد مصرف قرار می داده اند.

طبع جوز هندی گرم و خشک است و به همین دلیل برای تسکین درد، درمان سرماخوردگی و آنفولانزا، از بین بردن لرز، افزایش قوای جنسی و کاهش دردهای عضلانی و اسپاسم از آن استفاده می شود.

جوز هندی در چه غذاهایی استفاده می‌شود؟

جوز هندی یکی از رایج ترین و محبوب ترین ادویه ها در کشورهای عربی و آسیایی است. شما می توانید از این ادویه به تنهایی یا با سایر ادویه ها در غذاهای مختلف از جمله سوپ ها، دسرها، کیک ها، انواع شیرینی ها، سالاد، غذاهای گوشتی، استیک مرغ و گوشت استفاده کنید. در ادامه لیستی از غذاهایی را که می توان با جوز هندی طبخ کرد، ملاحظه می فرمایید.

• سالاد سبزیجات
• سالاد میوه
• انواع تارت
• املت
• نان
• لوبیا پلو
• هویج پلو
• خورشت قیمه
• انواع دسرها، کلوچه ها و پای میوه
• انواع نوشیدنی ها مثل قهوه، هات چاکلت و چای ماسالا
• انواع آش ها و سوپ ها
• سمبوسه
• رنگینک
• سوفله اسفناج
• فلافل
• لازانیا و ماکارونی

جوز هندی به دو صورت آسیاب شده و دانه درشت در بازار موجود است. شما می توانید دانه ها را تهیه کرده و در منزل آسیاب کنید. هنگام خرید جوز هندی دانه درشت به نکات زیر توجه داشته باشید:

• شکل یک دست دانه ها باشد.
• دانه ها تخم مرغی شکل باشند.
• طول دانه ها حدود 2.5 سانتی متر و قطر آنها 1.5 سانتی متر باشد.
• رنگ دانه ها باید قهوه ای و خاکستری باشد؛ رنگ سیاه نشان دهنده کهنگی جوز هندی است.
• وجود شیارهای عمیق روی پوست جوز هندی یکی دیگر از نشانه های مرغوبیت آن است.

نحوه پودر کردن جوز هندی

شما می توانید جوز هندی را به روش های گوناگون آسیاب کرده و در غذاها استفاده کنید.

روش اول:

• ابتدا پوسته قهوه ای و خشک جوز هندی را جدا کنید.
• قسمت نرم جوز را با رنده ریز، خرد کرده و در هوای آزاد بگذارید تا خشک شود.

روش دوم:

• جوز هندی را به همراه پوسته قهوه ای در آسیاب بریزید.
• ابتدا با دور کند و سپس با دور تند، جوز را کاملا آسیاب و پودر کنید.

روش سوم:

• ابتدا پوسته قهوه ای و خشک را شکسته و جدا کنید.
• قسمت نرم جوز را در هاون ریخته و خوب بکوبید تا خرد شود.

• جوز هندی و خواص ضد التهابی

التهاب مزمن با بسیاری از بیماری ها مثل بیماری قلبی، دیابت و آرتروز رابطه مستقیم دارد. جوز هندی نیز مانند دیگر ادویه ها دارای خاصیت ضد التهابی است و استفاده از روغن یا ادویه آن موجب مهار انزیم های التهاب زا و کاهش التهاب بدن می شود.

• افزایش میل جنسی

جوز هندی در افزایش میل جنسی و بهبود عملکرد هورمون ها نقش مؤثری دارد. از آنجایی که این ادویه دارای طبع گرم است در طب سنتی آسیایی و یونانی از ان برای درمان اختلالات جنسی استفاده می شود.

• خواص شد باکتریایی

مصرف مداوم جوز هندی موجب از بین رفتن باکتری های مضر دهان و لثه می شود. این ادویه دارای خواص ضد باکتریایی بسیار قوی بوده و موجب از بین رفتن باکتری ها و عفونت های باکتریایی می شود؛ به علاوه می تواند از ابتلا به بیماری های دهان و دندان جلوگیری کند.

• بهبود عملکر قلب

مصرف جوز هندی با مکمل های ساخته شده با آن می تواند سطح کلسترول و تری گلسیرید را در بدن کاهش داده و برای سلامت قلب مفید باشد.

• کنترل قند خون

بر اساس تحقیقات مصرف عصاره جوز هندی موجب بهبود عملکرد لوزالمعده و کاهش قند خون می شود.

• تسکین درد

جوز هندی دارای ماده ای به نام منتول است که در کاهش دردهای ناشی از زخم ها، جراحات و دردهای آرتروزی بسیار مؤثر است. روغن جوز هندی موجب کاهش تورم، درمان درد مفاصل، رفع اسپاسم عضلات و بهبود زخم ها می شود.

• بهبود عملکرد دستگاه گوارش

یکی از رایج ترین کاربردهای جوز هندی در طب سنتی، استفاده از آن به منظور حفظ سلامت دستگاه گوارش است. جوز حاوی فیبرهایی است که موجب تحریک روده و بهبود هضم غذا می شود.

• حفظ سلامت مغز

مصرف مداوم از این ادویه موجب تقویت سلول های عصبی و حفظ سلامت مغز می شود؛ در طب سنتی از جوز هندی به منظور پیشگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر استفاده می شود.

• سم زدایی بدن

جوز هندی ماده ای مؤثر در پاک سازی بدن از سموم مختلف است؛ این ادویه موجب بهبود عملکرد کبد و از بین رفتن سنگ کلیه می شود.

• حفظ سلامت دهان و دندان

از آنجایی که جوز هندی دارای خواص آنتی باکتریایی است از آن به منظور بهبود بیماری های دهان و دندان استفاده می شود. این ادویه نقش مؤثری در حفظ سلامت لثه های نیز دارد.

• برطرف کردن بی خوابی

مصرف عصاره جوز موجب از بین رفتن اخلالات خواب می شود، زیرا منیزیم موجود در آن نقش مهمی در از بین بردن تنش های عصبی و ترسح هورمون سروتونین دارد که برای ارامش اعصاب مفید است.

• کاهش خطر ابتلا به سرطان

بر اساس تحقیقات استفاده از جوز هندی در رژیم روزانه موجب از بین رفتن سلول های سرطانی شده و خطر ابتلا به این بیماری را کاهش می دهد.

• تنظیم فشار خون

پتاسیم موجود در این ادویه موجب بهبود گردش خون و تحریک عروق خونی و در نتیجه تنظیم فشار خون می شود؛ به علاوه جذب مواد مغذی در بدن را تسهیل می کند.

نفع خاص:

تقویت باه سردمزاجان ، تفریح

افعال و خواص:

جوز بویا، ملطف، حافظ حرارت غریزی، هاضم، مقوی کبد، مقوی معده، مقوی فم معده، مقوی مری، محلل ریاح و قابض است.

جوز هندی ، خوشبو کننده دهان است، عرق و ادرار را خوشبو می کند.

همچنین رطوبت اضافی و متعفن معده را از بین می برد و برای رفع سفتی کبد و طحال ، ورم های سرد کبد و طحال، یرقان مفید است.

جوز هندی نافع کلف،لکه های سیاه و سفید پوست،تهوع،قی،زلق الامعاء،اسهال معدی سرد و مرطوب،استسقای لحمی و عسرالبول است.

خوردن جوز بویای بریان ، اسهال رطوبی را برطرف می کند.

قطور جوز بویا با روغن های مناسب به درمان کری کمک می کند.

ضماد جوز هندی برای سردرد سرد، فلج، لقو، استرخا، درد و ضعف ناشی از خوردن چوب چینی، ورم های سرد کبد و درد های سرد و مرطوب نافع است.

ضماد جوز بویا با افسنتین و عسل ، کلف، لکه های سیاه و سفید پوست و آثار به جامانده از ضربه بهبود می بخشد.

اکتحال جوز بویا باعث تقویت بینایی می شود و برای سبل و جرب مفید است.

تدهین محلول روغن جوز بویا با روغن های مناسب ، درد های سرد را تسکین می دهد.

مضرات:

جوز بویا برای گرم مزاجان ، کبد و ریه

جوز بویا باعث سردرد میشود.

زیاده روی در مصرف جوز بویا ، باعث بدخلقی ، حماقت و کمی مستی می شود.

مصلحات و تدابیر:

گشنیز برای دفع ضرر جوز بویا از گرم مزاجان و رفع سردرد

بنفشه و عسل برای دفع ضرر آن از کبد و ریه

منبع:

علم الادویه – سیدنظری