مدیریت پاکسازی بدن

ز) سمومی که از طریق آب وارد بدن می شوند؛ مانند مواد شویندهTحشره کش ها، حلال های صنعتی و پرکلرات.
ح)سمومی که از طریق مواد آرایشی و از طریق مصرف بیش از اندازه مسکن ها و داروها وارد بدن می شوند.اگر چه سموم و مواد مضری که نام برده شده است ممکن است هر روز به مقدار اندکی وارد بدن شوند ولی هر روز مردم،میوه حاوی آفت کش،غذاهای حاوی مواد نگهدارنده،رنگ ها و طعم دهنده های مختلف مصرف می کنند که با تجمع این سموم در بدن سمیت مضاعف آنان ظاهر می شود که به آن اثر کوکتل یا اثر تجمعی مواد سمی گفته می شود و سمیت آنها در حد بالاتری از آنچه مصرف شده اند،سبب ضرر به بافت ها و واکنش های بدن می شوند.
بدن انسان در برابر این حجم از سموم و مواد نامناسبی که به بدن وارد شده آرام نمی نشیند بلکه جهت دفاع از خود مسیرهایی را فعال می کند تا به پاکسازی بدن و دفع سموم و متابولیت های سمی از بدن و اعضای مختلف یاری رساند.
پاکسازی به دو دسته طبقه بندی می شود:
نوع اول؛ پاکسازی طبیعی است؛ مانند دفع گازهای سمی از طریق ریه،دفع مدفوع،دفع ادرار،عرق کردن،عادت ماهانه، عطسه،سکسه،دفع باد،اشک جمع شدن ترشحات در گوشه چشم هنگام بیدار شدن از خواب صبحگاهی، ترشحات واژن و دفع منی.این پاکسازی ها،هر کدام باید به اندازه و متعادل انجام شود و افزایش و کاهش هر کدام میتواند به بیماری منجر شود.
نوع دیگر پاکسازی های طبیعی وقتی اتفاق میافتد که مواد زائد بیش از اندازه در بدن جمع شده باشد و بدن سعی می کند به طریقی این مواد زائد را دفع کند. مثلاً گاهی به صورت طبیعی،اسهال و یا خونریزی از بینی و یا سرفه و یا تب و آبریزش از بینی ایجاد می شود.در این نوع از پاکسازی های طبیعی،معمولاً،علائم خفیف و مدت آن محدود است. در این موارد،بدن در حال تلاش برای حفظ تعادل است و در ضمن، فرد و پزشک گوش به زنگ هستند که مشکلی بروز نکند.باید به قوای طبیعی بدن فرصت داد تا خودش مشکل را حل کند و دفاع طبیعی خود را انجام دهد.

نوع دوم؛ پاکسازی ایجاد شده توسط پزشک و با هدف طبی است. در این مورد،پزشک متوجه میشود که مواد زائد و سموم در بدن ذخیره شده اند و قوای طبیعی بدن نتوانسته اند به طور کافی آنها را دفع کند.در اینجا طبیعت یا قوه مدبره بدن نیاز به کمک طبیب دارد.طبیب با کاهش غذا یا تغییر رژیم غذایی،تدابیر روحی و روانی،تغییر در فعالیت های بدنی فرد،تغییر الگوی خواب، ایجاد اسهال،تعریق،افزایش ادرار ،فصد،حجامت و یا حمام به یاری طبیعت می شتابد و به سیر طبیعی دفع مواد زائد و سموم کمک می کند.

یکی از دستورات مهم در پاکسازی، که مورد تأیید شرع و طب است،مسأله کاهش غذا و همچنین روزه داری است. امروزه به علت دسترسی فراوان و ارتباطات گسترده،غذاهای متنوعی بر سر سفره همگان حضور یافته است که در گذشته برای پادشاهان نیز تهیه آنها،به جز در زمان های خاص مقدور نبود! موز کلمبیایی،نارگیل هندی،پرتقال مصری و پیتزای ایتالیایی اشتها را بر می انگیزند و تنور شکم دم به دم تافته میشود و نتیجه آن،

پرخوری و پرشدن معده،عروق و اندام هاست و نهایتاً با ریختن مواد زائد به اندامهای مختلف،بیماری های مختلف بروز مییابد؛ لذا توصیه میشود بیمار حتماً وزن خود را در مقدار ثابتی نگاه دارد که انرژی های او حداکثر باشد و از کم خوری و روزه برای پاک نگاه داشتن محیط داخلی خود استفاده کند.از بزرگان نیز این حمله نقل شده است که «المعدة بيت کل داء و الحميه رأس كل دواء»؛ ترجمه: «بعده خانه همه دردها و پرهیز،در رأس همه درمانها قرار دارد». امروزه اثر کاهش غذا و روزه داری شبیه به روزه اسلامی در به تاخیر انداختن پروسه پیری و کاهش بیماری های مختلفی مثل سرطان، بیماری های متابولیک،بیماری های،التهابی و … در مقالات فراوانی به اثبات رسیده است.

یکی دیگر از دستورات مهم در پاکسازی،ورزش است.هنگام ورزش،گردش خون در محیط بدن افزایش می یابد و تعریق

اتفاق می افتد و بسیاری از مواد زائد از طریق پوست دفع می شوند. همچنین با ورزش و فعالیت بدنی دقعات نفس افزایش می یابد و بسیاری از مواد زائد دیگر از طریق تنقس دفع می شوند.به طور کلی می توان گفت: همه مراکز پاکسازی با ورزش، تحریک شده و نتیجه آن،پس از اتمام ورزش متعادل به صورت احساس سبکی و نشاط بروز می کند. ابن سینا در این رابطه می فرماید: «کسی که ورزش معتدل با رعایت شرایط آن انجام می دهد،به بیماری هایی که به علت تجمع مواد زائد روی می دهند، دچار نمی شود.» کاهش مارکرهای التهابی سرم مانند 6-IL و TNF- a در برخی بیماری های بیماری های مرتبط با التهاب یکی از نمونه هایی است که اثر ورزش بر پاکسازی بدن را به خوبی اثبات میکند. در مطالعه ای منتشر شده در سال ۲۰۱۹ که در آن ۴۸۲ کودک ۸ تا ۱۲ ساله مبتلا به آسم بررسی شدند به این نتیجه رسیده اند که کنترل بیماری در کودکانی که دارای فعالیت فیزیکی بیشتری هستند به صورت معنی داری بیشتر از کودکان دیگر بوده است. یکی از انواع ورزش، مشت و مال یا ماساژ  است که می تواند کمک شایانی در کاهش انواع تنش های ذهنی و فکری کند که امروز گریبانگیر جامعه شهری است.

از جمله نکات مهمی که در مورد پاکسازی بدن باید به آن توجه داشت دفع به موقع و به مقدار مدفوع و ادرار است،که اگر دیر دفع شوند سبب جذب مواد سمی آنها در بدن می شوند و هر یک از این فضولات میتواند به اندام دفعی خود آسیب برساند. یعنی تأخیر در دفع ادرار میتواند سبب آسیب به مثانه حالب و کلیه ها شود.همچنین تأخیر در دفع مدفوع نیز باعث آسیب به روده ها می شود. بنابراین لازم است به هنگام احساس دفع ادرار یا مدفوع سریعاً به این امر مبادرت ورزید. کسانی که در معرض تأخیر دفع ادرار و مدفوع،هستند عبارت اند: از کارمندان،دانشجویان،دانش آموزان،معلمان،رانندگان و کودکانی که به مهد کودک می روند. هر یک از این گروه ها به دلیلی ادرار یا مدفوع خود را با تأخیر تخلیه می کنند. دلیل آن برای هر گروه متفاوت است مثلاً رانندگان ممکن است دسترسی به دستشویی نداشته باشند؛ یا دانشجویان و دانش آموزان به خود می گویند، بهتر است این فصل کتاب تمام شود و بعد به دستشویی بروم! کارمندان نیز برای اجابت امر مافوق یا رعایت ارباب رجوع ممکن است دچار این خطا شوند. در یک مطالعهای جالب که حدود ۱۴ سال و بر روی بیش از ۱۱۰ هزار نفر انجام شده و به تازگی منتشر شده است به این نتیجه رسیده اند که یبوست میتواند در بروز رینیت آلرژیک مؤثر باشد؛ زیرا شانس این بیماری در افراد مبتلا به یبوست بیش از دو برابر افراد سالم بوده است؛ لذا لازم است دفع صحیح و به موقع ادرار و مدفوع از کودکی به بچه ها آموزش داده شود و به خصوص شرایط راحتی برای کودکان در مهدهای کودک و دبستان ها فراهم شود و مادران نیز به کودکان آموزش دهند که دستشویی رفتن کار مهمی است،تا کودکان عادت کنند و بتوانند به موقع این مواد زائد را از بدنشان خارج کنند و از ضررهای آن در امان باشند. یکی از عوارض تأخیر دفع مدفوع،یبوست است. البته یبوست یک پاکسازی طبیعی را دچار اختلال میکند که خود میتواند بیماری های دیگری ایجاد کند. از دیدگاه طب سنتی ایران هر فرد به ازای مصرف هر یک بار غذای اصلی، یک بار اجابت مزاج داشته باشد و با توجه به اینکه ایرانیان معمولاً دو بار غذای اصلی مصرف می کنند، لازم است دو بار اجابت مزاج کامل صورت پذیرد؛ ولی امروزه به علت کم فعالیتی و تغییر عادات غذایی یبوست یک امر شایع و رایج شده است و موجب ایجاد بسیاری از بیماری ها میشود. درمان و رفع یبوست با کمک به پاکسازی بدن از سموم و مواد زائد،عملکرد دستگاههای مختلف بدن را تسهیل می کند؛ بنابراین شایسته است نسبت به درمان آن اقدام کرد. چند روش ساده برای برطرف نمودن یبوست عبارت اند از: دفع به موقع مدفوع (یعنی هنگام احساس دفع و عدم تأخیر در آن)، خوب جویدن غذا (یعنی هر لقمه را حدود سی بار بجویم، نخوردن چند نوع غذا با همدیگر،نخوردن آب همراه غذا، گنجاندن غذاهای ملین مانند زیتون کم نمک،انجیر و انگور در رژیم غذایی روزانه، خوردن نان سبوسدار و نانی که خمیر آن به درستی آماده شده باشد و فرایند تخمیر طبیعی در آن صورت گرفته باشد و درمان بیماری سوء هضم یا ضعف هضم معده.